ਪਿਆਰੇ ਵੀਰ ਜੀਉ ਆਪ ਜੀ ਨੂੰ ਇਸ ਵਾਰ ਰੱਖੜੀ ਦੀ ਥਾਂ ਕੇਵਲ ਇਹ ਖਤ ਦੇਖਕੇ ਅਤੇ ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਇਹ ਫਤਿਹ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਬਹੁਤ ਹੈਰਾਨੀ ਹੋਈ ਹੋਵੇਗੀ।

ਵੀਰ ਜੀਉ ਜਦੋਂ ਦੀ ਮੈਂ ਹੋਸ਼ ਸੰਭਾਲੀ ਹੈ ਉਦੋਂ ਤੋਂ ਹੀ ਹਰ ਸਾਲ ਰੱਖੜੀ ਵਾਲੇ ਦਿਨ ਮੈਂ ਬੜੇ ਚਾਅ ਮਲਾਰ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਰੱਖੜੀ ਬੰਨਦੀ / ਭੇਜਦੀ ਆਈ ਹਾਂ ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਪਿਤਾ ਜੀ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਸਾਨੂੰ ਇਹ ਸਮਝਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਇਹਨਾਂ ਆਨਮਤੀ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਦਾ ਸਿੱਖੀ/ ਗੁਰਮਤਿ ਨਾਲ ਦੂਰ ਦਾ ਵੀ ਸਬੰਧ ਨਹੀਂ।

ਪਰ ਮਾਤਾ ਜੀ ਦੇ ਆਸਰੇ (support) ਸਦਕਾ ਅਸੀਂ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਬੜੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਮਨਾਉਂਦੇ ਆ ਰਹੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਦੇ ਅਨਮੋਲ ਅਤੇ ਬਾਦਲੀਲ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਅਹਿਮੀਅਤ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਬਲਕਿ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਨਿਰਾਦਰ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਤਾਂ ਐਵੇਂ ਬੋਲਣ ਦੀ ਆਦਤ ਹੈ।

ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਇਕ ਕਹਾਵਤ ਹੈ ਕਿ “ਘਰ ਦਾ ਜੋਗੀ ਜੋਗਨਾ ਬਾਹਰਲਾ ਜੋਗੀ ਸਿੱਧ” ਭਾਵ ਆਪਣੇ ਘਰ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਕਿੰਨਾ ਵੀ ਮਹਾਨ ਜਾਂ ਗਿਆਨਵਾਨ ਮਨੁੱਖ ਹੋਵੇ ਘਰ ਵਾਲੇ ਕਦੇ ਵੀ ਉਸ ਨੂੰ ਅਹਿਮੀਅਤ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੇ ਬਲਕਿ ਜਿਆਦਾਤਰ ਉਸ ਵਲੋਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਤੋਂ ਚਿੜ ਕੇ ਮਜ਼ਾਕ ਉਡਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਇਹੋ ਆਪਾਂ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਕੀਤਾ।

ਪਰ ਸਤਿਗੁਰੂ ਜੀ ਨੇ ਬਖਸ਼ਿਸ਼ ਤੇ ਤਰਸ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਇਕ ਗੁਰਸਿੱਖ ਸਹੇਲੀ (classmate) ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਇਕ ਗੁਰਮਤਿ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਵੀਰ ਜੀ ਸਚ ਜਾਣਿਉ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਹਿਸੂਸ ਹੋਇਆ ਕਿ ਜਿੰਦਗੀ ਜਿਉਣ ਦਾ ਪਤਾ ਹੀ ਹੁਣ ਲਗਿਆ ਹੈ।

ਆਨੰਦ ਆ ਗਿਆ

ਹੁਣ ਤੱਕ ਤਾਂ ਕੇਸ ਸਾਬਤ ਰੱਖ ਕੇ, ਸਵੇਰੇ ਸ਼ਾਮ ਥੋੜਾ ਪਾਠ ਨੂੰ (ਜੋ ਕਿ ਦਿਖਾਵੇ ਦਾ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ) ਤੇ ਸਿੱਖਾ ਦੀ ਕੁੱਲ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਲੈਣ ਕਰਕੇ ਹੀ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਸਮਝੀ ਬੈਠੇ ਸੀ। ਪਰ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੀ ਅਸਲੀਅਤ ਦਾ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ।

ਹੁਣ ਤੱਕ ਤਾਂ ਸਿੱਖੀ ਬਾਰੇ ਜਾਨਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ। ਥੋੜਾ ਬਹੁਤ ਪਾਠ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਹਰ ਕੰਮ ਸਿੱਖੀ ਦੇ ਉਲਟ ਹੀ ਕਰਦੇ ਰਹੇ ਹਾਂ। ਇਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਪਾਠ ਵੀ ਦੁਖਾਂ ਦੇ ਡਰ ਕਰਕੇ ਜਾਂ ਆਪਣੀਆਂ ਇਛਾਵਾਂ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਕਰਨ ਲਈ ਹੀ ਕਰੀਦਾ ਸੀ। ਗੁਰਦੁਆਰੇ ਜਾਣਾ ਤੇ ਸੇਵਾ ਆਦਿਕ ਕੋਈ ਵੀ ਕਰਮ ਵੀ ਸਿਰਫ ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਕਰਦੇ ਸੀ ਪਰ ਕਦੇ ਗੁਰੂ ਦਾ ਪਿਆਰ ਮਨ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਸੀ ਉਪਜਿਆ, ਨਾ ਹੀ ਕਦੇ ਕੋਈ ਰਸ ਆਇਆ ਸੀ। ਬਸ ਬੱਧਾ ਚੱਟੀ ਹੀ ਭਰਦੇ ਰਹੇ।

ਗੁਰਮਤਿ ਬਾਰੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਜਾਂ ਹੋਰ ਕੋਈ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਬੋਰਿੰਗ (boaring) ਲਗਦਾ ਸੀ। ਕਦੇ ਮਨ ਅੰਦਰ ਝਾਤ ਹੀ ਨਹੀਂ ਮਾਰੀ ਕਿ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਮਹਾਰਾਜ ਨੇ ਸਰਬੰਸ ਸਾਡੇ ਲਈ ਵਾਰਿਆ ਪਰ ਅਸੀਂ ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਪਿਆਰ ਕੀਤਾ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ? ਸ਼ਰਮ ਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਆਪਣਾ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦਾ ਜੀਵਨ ਦੇਖ ਕੇ ਬੇਸ਼ਕੀਮਤੀ ਸਮਾਂ ਗਵਾਉਣ ਦਾ ਬੜਾ ਦੁੱਖ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਮੇਰੇ ਪਿਆਰੇ ਵੀਰ ਜੀਉ ਇਹ ਕੈਂਪ ਕਾਹਦਾ ਸੀ ਇਹ ਤਾਂ ਮੇਰੀ ਜਿੰਦਗੀ ਦਾ turning point ਸੀ।

ਪਹਿਲਾਂ ਤਾਂ ਜਦੋਂ ਵੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਤੋਂ ਥੋੜਾ ਵਿਹਲਾ ਸਮਾਂ ਮਿਲਦਾ ਤਾਂ ਬੋਰ ਹੋ ਜਾਈਦਾ ਸੀ ਤੇ ਬੋਰਿੰਗ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਲਈ ਟੀ. ਵੀ. ਜਾਂ ਫਿਲਮ ਆਦਿ ਦੇਖ ਕੇ ਸਮਾਂ ਪਾਸ ਕਰੀਦਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਤਾਂ ਸਗੋਂ ਉਲਟਾ ਇਹ ਸਭ ਕੁਝ ਬੋਰਿੰਗ ਲਗਦਾ ਹੈ।

ਹੁਣ ਜਦੋਂ ਵੀ ਥੋੜਾ ਬਹੁਤ ਸਮਾਂ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਗੁਰਬਾਣੀ ਪਾਠ, ਇਤਿਹਾਸ ਪੜ੍ਹਨ ਸੁਣਨ, ਕਥਾ ਕੀਰਤਨ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਜੀਅ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਗੋਂ ਹੁਣ ਤਾਂ ਜੀਅ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਵੇਲੇ ਗੁਰੂ ਸਾਹਿਬ ਜੀ ਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਕਰਦੇ ਤੇ ਸੁਣਦੇ ਰਹੀਏ। ਮੇਰੀਆਂ ਗਲਾਂ ਨਾਲ ਤੁਹਾਨੂੰ ਹੋਰ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਹੋਵੇਗਾ।

ਪਰ ਵੀਰ ਜੀ ਮੈਨੂੰ ਪੱਕਾ ਵਿਸਵਾਸ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਵੀ ਕਿਤੇ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲਵੋਗੇ ਤਾਂ ਤੁਹਾਡਾ ਵੀ ਜੀਵਨ ਬਦਲ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਦਿਖਾਵੇ ਤੇ ਧੱਕੇ ਦੀ ਸਿੱਖੀ ਤੋਂ ਅਸਲ ਸਿੱਖੀ ਵਿੱਚ ਆ ਜਾਵੋਗੇ।

ਕਿਉਂਕਿ ਸੰਗਤ ਵਿੱਚ ਐਸੀ ਤਾਕਤ ਹੈ ਕਿ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਪਿਛੋਕੜ ਦਾ ਵੀ ਸਿੱਖੀ ਨਾਲ ਦੂਰ ਦਾ ਵੀ ਵਾਸਤਾ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਉਹ ਵੀ ਖੰਡੇ ਦੀ ਪਾਹੁਲ ਲੈਣ ਲਈ ਤਿਆਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਆਪਾਂ ਤਾਂ ਫਿਰ ਵੀ ਗੁਰਸਿੱਖ ਮਾਂ ਪਿਉ ਦੀ ਔਲਾਦ ਹਾਂ।

ਇਕ ਕਹਾਣੀ ਤੁਸੀਂ ਸੁਣੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਇਕ ਵਾਰ ਇਕ ਸ਼ੇਰ ਦਾ ਬੱਚਾ ਛੋਟੇ ਹੁੰਦਿਆਂ ਹੀ ਭੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਰਲ ਗਿਆ ਸੀ । ਜਿਵੇਂ ਆਪਾਂ ਵੀ ਮਨਮੁੱਖ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੰਗਤ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਹੀ ਵੱਡੇ ਹੋਏ ਹਾਂ। ਸੋ ਉਸ ਸ਼ੇਰ ਦੇ ਬੱਚੇ ਦਾ ਰਹਿਣ ਸਹਿਣ, ਆਦਤਾਂ ਭੇਡਾਂ ਵਰਗੀਆਂ ਹੋ ਗਈਆਂ ਜਿਵੇਂ ਆਪਾਂ ਵੀ ਆਨਮੱਤੀਆਂ ਦੀ ਸੰਗਤ ਕਰਕੇ ਉਹਨਾਂ ਵਰਗੇ ਹੀ ਹੋ ਗਏ ਹਾਂ।

ਪਰ ਇਕ ਦਿਨ ਕੋਈ ਸ਼ੇਰ ਆ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਉਸ ਸ਼ੇਰ ਨੇ ਗਰਜ ਮਾਰੀ ਤਾਂ ਉਸ ਸ਼ੇਰ ਦੇ ਬੱਚੇ ਦੇ ਅੰਦਰਲਾ ਸ਼ੇਰ ਜਾਗ ਪਿਆ ਤੇ ਉਸ ਨੇ ਵੀ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਗਰਜ ਮਾਰੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸੁਣਕੇ ਸਭ ਭੇਡਾਂ ਭੱਜ ਗਈਆਂ ਤੇ ਉਹ ਬੱਚਾ ਦੁਬਾਰਾ ਸ਼ੇਰਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾ ਰਲਿਆ।

ਖੈਰ ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੈਂਪ ਦਾ ਹਾਲ ਸੁਣਾਉਂਦੀ ਹਾਂ ਜਿਸ ਨਾਲ ਮੇਰਾ ਜੀਵਨ ਬਦਲਿਆ।

ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਰੱਖੜੀ ਨੇੜੇ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਇਸ ਵਾਰ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਰੱਖੜੀ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਮਾਂ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਹੋਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਹੋਇਆ ਜਿਵੇਂ ਗਤਕਾ, ਜੂਡੋ, ਸਲਾਈਡ ਸ਼ੋਅ, ਗਰੁੱਪ ਸਰਗਰਮੀਆਂ, ਵੱਖ ਵੱਖ ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਉੱਤੇ ਸੈਮੀਨਾਰ, ਖੇਡਾਂ, ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਉੱਤਰ ਮੁਕਾਬਲਾ (Quiz) ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਕੁਝ। ਇਸ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਆਪਾਂ ਜਦੋਂ ਮਿਲਾਂਗੇ ਉਦੋ ਗਲਾਂ ਕਰਾਂਗੇ।

ਪਰ ਹੁਣ ਮੈ ਰੱਖੜੀ ਬਾਰੇ ਜੋ ਵਿਚਾਰਾਂ ਹੋਈਆਂ ਉਸ ਦਾ ਸਾਰ ਲਿਖ ਰਹੀ ਹਾਂ। ਕਿਤੇ ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਨਾ ਕਹਿ ਦਿਉ ਕਿ ਹੁਣ ਰੱਖੜੀ ਜਾਂ ਧਾਗੇ ਦੀ ਥਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੜਾ ਜਾਂ ਕ੍ਰਿਪਾਨ ਭੇਜ ਦਿਆ ਕਰਾਂ। ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦਾ ਵੀ ਖੰਡਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਹੇਠਾਂ ਮੈਂ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਰੱਖੜੀ ਬਾਰੇ ਦੱਸੇ ਵਿਚਾਰ ਲਿਖ ਰਹੀ ਹਾਂ।

“ਪਿਛਲੇ ਕਾਫੀ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਸੁਚੇਤ ਗੁਰਸਿਖਾਂ ਵਲੋਂ ‘ਅਖੌਤੀ ਸਿੱਖਾ’ ਵਲੋਂ ਮਨਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਅਨਮਤੀ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਖਿਲਾਫ ਲਿਖਿਆ ਤੇ ਬੋਲਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਤਾਂ ਕਿ ਆਪਣੀ ਵੱਖਰੀ ਪਛਾਣ ਤੇ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਅਨਮਤਾਂ ਵਿੱਚ ਰਲਗੱਡ ਹੋਣ ਤੋਂ ਰੋਕ ਲਾਈ ਜਾ ਸਕੇ। ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਚਾਰਕਾਂ ਵਲੋਂ ਬੜੇ ਜੋਰ ਸ਼ੋਰ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਬਾਰੇ ਸਾਰਥਕ ਦਲੀਲਾਂ ਦੇ ਕੇ ਸਿੱਖਾਂ ਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿ ਕੇ ਖਾਲਸਾਈ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਸ਼ੋਸ਼ਲ ਮੀਡਿਆ ਦਾ ਯੁੱਗ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਇਸ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦਾ ਕਾਫੀ ਅਸਰ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਾਗਰਤੀ ਆਉਣ ਕਰਕੇ ਲੋਕ ਦਲੀਲ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਗਲ ਨੂੰ ਸਮਝ ਕੇ ਸੋਚਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਥੋਥੇ ਕਰਮਕਾਂਡਾਂ ਨੂੰ ਛੱਡਣ ਲੱਗੇ ਹਨ ਪਰ ਫੇਰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਲੋਕ ਫਜੂਲ ਦੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਾ ਦੇਖੀ ਤੇ ਲੰਮੇ ਅਰਸੇ ਤੋਂ ਚਲੀ ਆ ਰਹੀ ਰੀਤ ਕਹਿਕੇ ਮਨਾਉਂਦੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ।

ਰੱਖੜੀ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਵੀ ਇਕ ਐਸਾ ਹੀ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਦੇ ਪਿਆਰ ਦਾ ਪਵਿੱਤਰ ਤਿਉਹਾਰ ਕਹਿਕੇ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੈਸੇ ਜਿਵੇਂ ਨਾਮ ਤੋਂ ਹੀ ਸਪਸ਼ਟ ਹੈ “ਰਕਸ਼ਾ ਬੰਧਨ ਜਾਂ ਰੱਖੜੀ” ਭਾਵ ਰੱਖਿਆ ਦਾ ਅਹਿਦ ਲੈਣਾ ਭਾਵ ਭੈਣ, ਭਰਾ ਨੂੰ ਰੱਖੜੀ ਦਾ ਧਾਗਾ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਇਹ ਵਾਅਦਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਤੂੰ ਲੋੜ ਪੈਣ ਤੇ ਮੇਰੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਦਾ ਪਾਬੰਦ ਹੈਂ।

ਇਕ ਪਾਸੇ ਤਾਂ ਲੜਕੀ ਨੂੰ ਲੜਕੇ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਮੰਨਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ੳਹੀ ਭੈਣ ਰੱਖੜੀ ਬੰਨ ਕੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਨਿਮਾਣੀ ਨਿਤਾਣੀ ਸ਼ੋਅ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।

ਕੀ ਇਹ ਅਨਪੜ੍ਹਤਾ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਨਹੀਂ ?

ਉਹਨਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਤਿਉਹਾਰ ਮਨਾਉਣਾ ਮੁਬਾਰਕ ਹੈ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਧਰਮ ਹੀ ਮਿਥਿਹਾਸ ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਹੈ, ਪਰ ਬਹੁ ਗਿਣਤੀ ਨਾਲ ਰਹਿ ਕੇ ਸਿੱਖ ਕੌਮ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਵੀ ਬੜੇ ਚਾਅ ਨਾਲ ਐਸੇ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਨੂੰ ਮਨਾ ਕੇ ਆਪਣੀ ਗੁਲਾਮੀ ਅਤੇ ਮਾਨਸਿਕ ਦੀਵਾਲੀਏਪਣ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।

ਜੇ ਰੱਖੜੀ ਭੈਣ-ਭਰਾ ਦੇ ਪਿਆਰ ਦਾ ਤਿਉਹਾਰ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਪਿਆਰ ਸਾਲ ਦੇ ਵਿੱਚ ਵਿੱਚ ਹੀ ਖ਼ਤਮ ਕਿਉਂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ?

ਹਰ ਸਾਲ ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਦੇ ਠੇਕੇ (contract) ਜਾਂ ਲਾਈਸੈਂਸ (licence) ਵਾਂਗ ਨਵਿਆਉਣਾ (renew) ਕਿਉਂ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ?

ਰੱਖੜੀ ਦੀ ਥਾਂ ਕੜਾ ਜਾਂ ਕਿ੍ਪਾਨ ਪਵਾ ਕੇ ਰੱਖੜੀ ਮਨਾਉਣ ਵਾਲੇ ਵੀਰ ਭੈਣ ਵੀ ਕੀ ਹਰ ਸਾਲ ਇਸ ਪਿਆਰ ਨੂੰ renew/ ਨਵਿਆਇਆ ਕਰਨਗੇ ?

ਭੈਣ ਭਰਾ ਦੇ ਇਸ ਪਿਆਰ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਰੱਖੜੀ ਦੇ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕਿਉਂ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅੱਗੋਂ ਪਿਛੋਂ ਕਿਉਂ ਨਹੀ ?

ਕੀ ਇਹ ਰੱਖੜੀ / ਧਾਗਾ ਭੈਣ ਭਰਾ ਵਿੱਚ ਪਿਆਰ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ ? ਜੇ ਇਸ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਵਧਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਇਹ ਪਿਆਰ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕਰਵਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਹੋਰ ਰਿਸ਼ਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।ਜੇ ਇਹ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਭਰਾ ਭੈਣ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਦਾ ਪ੍ਰਣ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਸੋਚਣਾ ਬਣਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲੜਕੀ ਦੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਰੱਖਿਆ ਭਰਾ ਕਰੇਗਾ ਕਿ ਪਤੀ ?

ਜੇ ਭਰਾ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਮੀਲ ਦੂਰ ਬੈਠਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਕਿਵੇਂ ਰੱਖਿਆ ਕਰੇਗਾ ? ਜੇ ਭਰਾ ਵਿਦੇਸ਼ ਬੈਠਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਕੀ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਡਾਲਰ ਖਰਚ ਕੇ ਭੈਣ ਕੋਲੋਂ ਰੱਖੜੀ ਬੰਨਵਾਉਣ ਆਵੇਗਾ ? ਜੇ ਨਹੀਂ ਆਵੇਗਾ ਤਾਂ ਪਿਆਰ ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਸੱਚਾ ਹੋਇਆ ?

ਦੂਜਾ ਜੋ ਰੱਖਿਆ ਦੀ ਗੱਲ ਹੈ, ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਤਾਂ ਹਰ ਦੁੱਖ ਸੁੱਖ ਦਾ ਭਾਈਵਾਲ ਪਤੀ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਸੋ ਰੱਖੜੀ ਪਤੀ ਦੇ ਹੀ ਬੰਨਣੀ ਬਣਦੀ ਹੈ।

ਕੀ ਕਿ੍ਪਾਨ / ਕੜਾ ਪਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਵੀ ਜੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਬੈਠੇ ਹਣਗੇ ਤਾਂ ਉਹ ਕੋਰੀਅਰ ਰਾਹੀਂ ਕਿ੍ਪਾਨ ਜਾਂ ਕੜਾ ਮੰਗਵਾਉਣਗੇ? ਜਾਂ ਆਪ ਵੱਡਾ ਖਰਚ ਕਰ ਕੇ ਭੈਣ ਕੋਲ ਪਿਆਰ ਦਾ ਪੱਕਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕਰਨ ਆਉਣਗੇ?

ਅਖੇ ਭਰਾ ਬਹਾਨੇ ਨਾਲ ਭੈਣ ਦੀ ਕੁਛ ਮਦਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ । ਪੰਜ ਸੱਤ ਸੌ ਰੁਪਏ ਨਾਲ ਜਾਂ ਛੋਟਾ ਵੱਡਾ ਤੋਹਫਾ(gift)ਦੇ ਕੇ ਮਦਦ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਜੇ ਵਾਕਿਆ ਹੀ ਪਿਆਰ ਹੈ ਤਾਂ ਜਾਇਦਾਦ ਵਿੱਚੋਂ ਬਰਾਬਰ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਦੇਵੇ।

ਕੀ ਨਸ਼ੇੜੀ ਅਤੇ ਅਪਾਹਜ ਭੈਣ ਦੀ ਰਾਖੀ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ?

ਕਿ੍ਪਾਨ / ਕੜਾ ਪਵਾ ਕੇ ਰੱਖੜੀ ਮਨਾਉਣ ਵਾਲੇ ਜਾਗਰੂਕ ਸਿਖਾਂ ਦਾ ਇਸ ਬਾਰੇ ਕੀ ਖਿਆਲ ਹੈ ?